هەمووان كۆكن "ژنی دووەم ماڵی وێرانكردن"
جیلان... چیرۆكی "خۆ خنكاندن"ی دایكی دوو منداڵ

فۆتۆ: Molly Blackbird، ئەم وێنەیە لە ماڵپەڕی unsplash وەرگیراوە لە 20ـی ئاداری 2022

لەیلا ئەحمەد

جیلان سعود (28ساڵ) دایكی دوو منداڵ، هەینی رابردوو لە خانەقین و لە ماڵەكەی خۆیدا تەرمەكەی هەڵگیرایەوە، پەتێك لە ملی بووە و خنكاوە، ئەو روداوە دوای قوڵبونەوەی كێشەكانی دێت لەگەڵ مێردەكەی، بەپێی وتەی كەسوكاری هەردولایان، دووساڵ لەمەوبەر ژنی دووەمی بەسەردا هێنراوە.

جیلان دواینیوەڕۆی 10ی حوزەیران لەسەر بانی ماڵەكەی خۆیاندا بەپەت خنكاوە و لە دوای خۆی نامەیەك بەجێهێڵدراوە و تیایدا هاتووە "دەرونم زۆر هیلاکە چیتر بەرگەى هیچ ناگرم و ئاخر رۆژمە"، بەڵام نامەكە بۆ دایكی جیلان جێی گومانە.

روداوەكە كێشەیەكی گەورە لە نێوان كەسوكاری كچەكە و مێردەكەیدا دروستدەكات و لە نەخۆشخانە و بەر لە وەرگرتنەوەی تەرمەكەی روبەڕوی یەك بونەتەوە و لە یەكتریانداوە. هەروەها لە پرسەكەشیدا.

چیرۆكی بەر لە روداوەكە

بەپێی گێڕانەوەی نهایە، خەسوی جیلان، كاتژمێر 12ی نیوەڕۆ جیلان و دوو منداڵەكەی لە خەو هەستاون، دوای نانخواردن لەسەر یەك سفرە – لەگەڵ ماڵی خەسوی پێكەوە دەژین- خۆیی و هەردوو منداڵەكەی شۆردووە، "هەر لەسەر سفرە ماچێكی مێردەكەی كردووە"، نهایە دەڵێت "ئەو هەڵوێستەی بۆ ئەو نامۆ بووە و دڵم خورپەی كردووە  شتێك رودەدات".

زیاتر وتی "بەباش نەدەهاتە پێش چاوم، هەستمدەكرد بۆ شوێنێكی دور دەڕوات و چیتر ناگەڕێتەوە... بۆیە وتم رۆڵە چی بووە، پێكەنی و وتی هیچ نییە پورێ".

بەباش نەدەهاتە پێش چاوم، هەستمدەكرد بۆ شوێنێكی دور دەڕوات و چیتر ناگەڕێتەوە

دوای نانی نیوەڕۆ، "مێردەكەی جیلان دەچێتە دەرەوەی ماڵ"، هۆڵی بەكرێدانی هەیە بۆ ئاهەنگ و بۆنەكان و بەپێی وتەی نهایە تەلەفونیان بۆ كردووە.

ماڵی جیلان لە قاتی سەرەوەی شوقەیەكی ماڵی خەسویدایە، بەڵام بۆ نانخواردن پێكەون، كاتژمێر دوو و نیوی دواینیوەڕۆ، كچە حەوت ساڵانەكەی جیلان بەپەلە دێتە خوارەوە و دەڵێت "داپیرە فریاكەوە".

نهایە دەڵێت كاتێك چۆتە سەرەوە دەبینێت، جیلان بە پەت خۆی هەڵواسیوە و "منیش زۆر ترسام، هاوار و قیژەم كرد و بەپەلە گەیاندمانە نەخۆشخانە"، ئەوەش دوای ئاگاداركردنەوەی پۆلیس، كە هەر ئەوانیش تەرمەكەیان بردووە.

بەپێی گێڕانەوەی كەسوكاریی بەر لە گەیشتنی بۆ نەخۆشخانە جیلان گیانیلەدەستداوە.

شەڕ دروستدەبێت

برا و دایكی جیلان لە نەخۆشخانە دەچنە سەر تەرمی كچەكەیان و هەرلەوێ روبەڕوی شوانە مێردی جیلان دەبنەوە و لەیەكتردەدەن.

پەخشان جەهانبەخش، دایكی جیلان، بە (كەركوك ناو)ی وت "خۆم تەرمی كچەكەم شۆردووە، شوێنەواری لێدان و شینبونەوە بە جەستەییەوە بووە... من گومانم هەیە خۆی خنكاندبێت، قەد باوەڕ بەوە ناكەم... پێدەچێت مێردەكەی پەتەكەی خستبێتە ملی، پەتەكە زۆر بە قوەت بووە، بەستنەكەی لە ئیشی ژن ناچێت كە بتوانێت بەو شێوەیە توندی بكات".

پەخشان وتی "تەنانەت دوو رۆژ لەمەوبەر لای من بوو، هیچ كێشەكی باسنەكرد، بۆیە گومانم هەیە خۆی خنكاندبێت". هەر لەسەر ئەو بنەمایەش سكاڵایان دژی شوانە تۆماركردووە و دەستگیركراوە.

برایەكی جیلان لە نەخۆشخانە توڕە دەبێت و بۆكسێك بە زاواكەیاندا دەكێشێت، ئەویش وەڵامی دەبێت و پۆلیس زاواكەیان هەر لەوێ دەستگیردەكات و ئێستا لە زیندانە. هەروەها لەپرسەكەشیدا شەڕ لە نێوان كەسوكاری هەردولا روودەدات.

گەڕانەوە بۆ سەردەمی هاوسەرگیری

نۆ ساڵ لەمەوبەر جیلان و شوانەی هاوسەری، بە خۆشەویستی هاوسەرگیری دەكەن، كاتێك جیلان لە پۆلی شەشەمی زانستی بووە.

پەخشان جەهانبەخش - دایكی جیلان – دەڵێت كە ئەوان لەگەڵ ئەو هاوسەرگیرییەدا نەبون، چونكە خوێندنی لەبەردەمدا بووە، بەڵام پێداگری ماڵی شوانە و خواستی كچەكەیان بۆ شوكردن وایكردووە رازی بن.

جیلان دایكی دوو منداڵە، كچێكی حەوت ساڵ و كوڕێكی پێنج ساڵ.

بەردەوام كچەكەی لەگەڵ مێردەكەیی و ماڵی خەسوی كێشەی هەبووە

پەخشان دەڵێت "بەردەوام كچەكەی لەگەڵ مێردەكەیی و ماڵی خەسوی كێشەی هەبووە، هەر بەو هۆیەوە لە سەرەتای 2021 تا چەند مانگێك لەمەوبەر تۆراوە و چۆتەوە ماڵی باوكی، كێشەكەشیان لە دادگا بووە و بۆ جیابونەوە، بەڵام دواتر خۆی ویستویەتی بچێتەوە لای منداڵەكانی".

ژنی دووەم، ماڵی جیلانی تێكدا

یەكێك لە هۆكارەكانی تۆرانی جیلان، وەك دایكی دەڵێت ئەوەبووە شوانەی هاوسەری، ساڵی رابردوو ژنی دووەمی هێناوە، ئەوەش "جیلانی بێتاقەت كردووە".

هەروەها دەڵێت "ماڵی خەسوی بەردەوام سوكایەتییان پێكردووە و لێشیانداوە، هەندێكجار بە دز ناویان بردووە، هەر شتێك لەماڵەكەدا ونبوایە دەیانوت ئەو دزیویەتی، ئەو رەفتارانە زۆر بێتاقەتی كردووە". لەگەڵئاماژەدان بەوەی "رێگرییان لێكردووە" خوێندن تەواوبكات.

بەڵام نهایە - خەسوی جیلان – دەڵێت "ئەو قسانە راست نین، من وەكو كچەكانی خۆم سەیرم دەكرد، هەمیشە یارمەتیم دەدا، بەڵام ئەو نەخۆشی دەرونی هەبوو، ناوبەناو بێتاقەت دەبوو و ئاگای لەخۆی نەدەبوو، ناوبەناو چاكدەبۆوە"، بەڵام (كەركوك ناو)، هیچ بەڵگەیەكی دەستنەكەوت لەسەر ئەوەی ئایا نەخۆشی دەرونی هەبووە یان نا.

هەروەها دایكی جیلان دەڵیت لە ماوەی هاوسەرگیری نێوانیاندا، چەند جارێك كچەكەی تۆراوە و گەڕاوەتەوە ماڵی باوكی، بەڵام هەموكات لەسەر خواستی خۆیی و لەبەر منداڵەكانی گەڕاوەتەوە لای مێردەكەی.

یەكێكی تر لە كێشەكانی جیلان، بەپێی وتەی دایكی ئەوە بووە كە نەیدەویست لەگەڵ ماڵی خەسویدا بژیت، بەڵام "مێردەكەی وتویەتی ناتوانم كرێی خانوو بدەم". هەرچی ژنی دووەمی شوانەیە كە پارێزەرە، سەرەتا هەر لەگەڵ ئەواندا ژیاوە، بەڵام چەند مانگێك لەمەوبەر چۆتە خانویەكی تر.

"ژنی دووەم ئاگری لە ماڵی كچەكەم بەردا... لەوەتەی ئەو ژنەی هێناوە شوانە وەك جاران گرنگی بە كچەكەم نەدەدا و چەندین جار لێیداوە"، دایكی جیلان وایوت.

ژنی دووەم ئاگری لە ماڵی كچەكەم بەردا... لەوەتەی ئەو ژنەی هێناوە شوانە وەك جاران گرنگی بە كچەكەم نەدەدا

خەسوو و كەسوكاری شوانە دەڵێت كە لە دوای خۆی، جیلان نامەیەكی بەجێهێشتووە و تیایدا نوسیویەتی "دەرونم زۆرهیلاکە چیتر بەرگەى هیچ ناگرم و ئاخر رۆژمە".

(كەركوك ناو)، نامەكەی نەبینیوە، بەڵام كەسوكاری هەردولا وتیان كە ئاوای تیانوسراوە. بەڵام پەخشان دایكی جیلان وتی "ئەو نامەی جیلان نییە، بۆ ئەوەیە كەیسەكە بشاردرێتەوە".

بەڵام نهایە – خەسوی جیلان-، جەختیكردەوە لەوەی "نامەی جیلان خۆیەتی"، وتیشی "چەند جارێكی تر لەڕێی حەبەوە هەوڵی خۆكوشتنیداوە".

زیاتر وتی "من لەگەڵ ئەوە نەبوم ژنی دووەم بەسەر بوكەكەمدا بێت، بەڵام لە دەسەڵاتی مندا نەبوو و نەمنتوانی رێگریی بكەم...  ئەوە کێشە و گرفتى خستە نێو ماڵەکەى جیلان".

"خۆكوشتن چارەسەر نییە"

جیلان، كە بەپێی وتەی دایكی خەونی ئەوەی هەبووە درێژە بە خوێندنەكەی بدات و لە باری پزیشكی جوانكاریدا بخوێنێت، بەهۆی ئەوەی كاری ئارایشتگای دەكرد، دوای مردنی توێكاری بۆ كراوە و دواتر بەخاكسپێردرا. بەڵام هێشتا راپۆرتی پزیشكی تەواونەبووە.

لێپرسراوی پۆلیسی خانەقین كە ئاگاداری كەیسەكەیە و نەیویست ناوی خۆی بڵاوبكاتەوە، وتی "ئێمە تەرمەكەیمان لەناو ماڵەكەیدا هەڵگرتەوە... پەتێك بە ملییەوە بوو و هەڵواسرابوو... یەكەم هەنگاومان ئەوە بوو مێردەكەی دەستگیر بكەین و ئێستا لە زیندانە، هێشتا لێكۆڵینەوەكان بەردەوامن لەم كەیسە".

تەرمەكەیمان لەناو ماڵەكەیدا هەڵگرتەوە... پەتێك بە ملییەوە بوو و هەڵواسرابوو

وتیشی "چاوەڕێی راپۆرتی پزیشكی دەكەین و دواتر كەیسەكە رەوانەی دادگا دەكرێت".

ئەوەش دوای ئەوە هات كەسوكاری جیلان داوای یاساییان لەسەر شوانە تۆماركرد.

ئەمە دووەم حاڵەتی مردنی ژنانە لە چوارچێوەی كێشەی خێزانیدا لە خانەقین و لە ئەمساڵدا، بەپێی وتەی پۆلیس.

حاڵەتی یەكەم، كوشتنی ژنێك بوو لەناو ماڵەكەی خۆیداو هێشتا كەیسەكەی یەكلایینەكراوەتەوە.

ساجدە محەمەد، بەڕێوەبەرى بەرەنگاربونەوەى توندوتیژى خێزانى لە خانەقین، وتی "هێنانی ژنی دووەم، كێشەی ئەو خێزانەی گەورەتر كردووە، تا گەیشت بەم روداوە نەخوازراوە".

ژنی دووەم بەپێی یاسا بەركارەكانی هەرێمی كوردستان، رێگەپێنەدراوە، لەیەك حاڵەتدا نەبێت، كە ژنی یەكەم خۆی رەزامەندی نیشان بدات. بەڵام لە عیراق یاسا رێگە بە ژنی دووەم، سێیەم و چوارەمیش دەدات، بەپێی یاسا و لەسەر بنەمای ئایینی ئیسلام.

خانەقین كە قەزایەكی جێناكۆكە لە پارێزگای دیالە، لە چوارچێوەی یاساكانی پەرلەمانی عیراقدا كاردەكات، بەوپێیەبێت لەو قەزایە ژنی دووەم رێگەپێدراوە.

ساجدە محەمەد داوای لە ژنان كرد كە لە حاڵەتی توندوتیژدا كە بەرامبەریان دەكرێت، پەیوەندییان پێوەبكەن. ئەو وتی "پارێزەری تایبەت دەگرین بۆ ئەوەی بەرگرییان لێبكات... خۆكوشتن چارەسەر نییە، رێگای تر هەیە".

  • FB
  • Instagram
  • Twitter
  • YT